ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Οι περισσότεροι άνθρωποι, παρόλο που έχουν την εμφάνιση ανθρώπων, δεν είναι άνθρωποι!
Αυτοί που αγαπούν το Θεό δεν έχουν θρησκεία παρά τον ίδιο το Θεό.
Ζώντας μια ενάρετη και φυσική ζωή ήταν ο μόνος τρόπος για να είναι κανείς ευτυχισμένος.
Άνθρωπον ζητούμε απεγνωσμένα

Τον 8o με 6o πχ αιώνα ένας νέος πολιτισμός εμφανίζεται στον χώρο του Αιγαίου. Αποτελεί μια δημιουργία εκ του μηδενός, μιας και οι ιδέες του διαφέρουν ριζικά από τις ιδέες των γειτονικών πολιτισμών.

Παίρνουμε στα χέρια μας έναν τυπικό πλατωνικό διάλογο και επιχειρούμε να τον διαβάσουμε. Tι εικόνα μάς μεταδίδει; Aς μην βιαστούμε να μιλήσουμε για το φιλοσοφικό νόημα του διαλόγου, ξεχνώντας προς στιγμήν ότι το κείμενο που έχουμε μπροστά μας γράφηκε από τον μεγαλύτερο φιλόσοφο όλων των εποχών, και ας μείνουμε στο σκηνικό και στους πρωταγωνιστές του.

«ΜΟΛΙΣ Ο ΣΟΛΩΝΑΣ ΕΚΑΝΕ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΤΟΥ ΝΟΜΟ, ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΗΜΗ ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ, ΕΣΠΕΥΣΕ ΚΑΙ ΕΔΩΣΕ ΠΡΩΤΟΣ ΑΥΤΟΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΓΗΣ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΑΥΤΟ (“ΣΥΝΕΧΩΡΗΣΕ ΠΡΩΤΟΣ”): ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΑΥΤΟ ΘΕΩΡΗΣΕ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ “ΠΡΟΤΡΕΨΕΙ” ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΛΟΙΠΟΥΣ ΤΟ ΟΜΟΙΟΝ ΠΡΑΞΑΙ, ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ. ΝΟΜΟΙ ΛΟΙΠΟΝ ΓΙΑ ΤΟ ΛΑΟ, […]

Δυόμιση χιλιάδες χρόνια μετά που ο Αριστοτέλης έγραψε τα «Πολιτικά»αποδείχθηκε όχι μόνο επίκαιρος και σοφός αλλά φάνηκε να ήξερε τον σχεδιασμό όσων ήθελαν να εξοντώσουν το λαό ο οποίος είναι ο ίδιος από τότε μέχρι σήμερα. Αλλά και ο Πλάτωνας είχε σκιαγραφήσει πλήρως το αποτέλεσμα όσων ήταν άβουλοι και αμέτοχοι στα κοινά με αποτέλεσμα να […]

Στην μακρόχρονη ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας, υπάρχουν δύο νομοθέτες που ξεχωρίζουν για το εκπολιτιστικό έργο που άφησαν πίσω τους και παραμένουν γνωστοί, ακόμα και στις μέρες μας. Πρόκειται βεβαίως για τον ΛΥΚΟΥΡΓΟ ΣΤΗΝ ΣΠΑΡΤΗ και τον ΣΟΛΩΝΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ. Ο Πλούταρχος στο έργο του «Βίοι Παράλληλοι» μας δίνει τα στοιχεία εκείνα που χρειαζόμαστε για να […]

O κατώτατος μισθός και η προστασία των πολιτών ήταν εκδήλωση συγκροτημένης πολιτικής και όχι, όπως σήμερα, περιστασιακές φιλανθρωπίες του κράτους Το κράτος πρόνοιας για την εξασφάλιση ενός κατώτατου μισθού για την επιβίωση, που αναζητείται σήμερα, είναι υπαρκτό από την εποχή ακόμη του Πεισιστράτου, του Σόλωνα και του Περικλή στην αρχαία Αθήνα. Μάλιστα, όχι ως φιλανθρωπία […]

Πνύξ, δημοτ: Πνύκα, ονομάζεται η περιοχή όπου κατά την αρχαιότητα συνερχόταν η «Εκκλησία του Δήμου» (δηλαδή η συνέλευση των πολιτών) της πόλεως των Αθηνών, στα δυτικά της Ακροπόλεως, μεταξύ δύο υψωμάτων, του «λόφου Νυμφών» στα βόρεια και του «λόφου Μουσών» προς νότον. Ως «Λόφος Νυμφών» ο βόρειος λόφος πιστοποιήθηκε από μία επιγραφή σε βράχο «ΙΕΡΟΝ […]

Του Δρ. Νίκου Γεωργαντζά Το ξεκαθάρισμα των εννοιών είναι μία ζωτικής σημασίας προϋπόθεσις διά την ατομική και την συλλογική μας ευδαιμονία. Η ορθή απάντησις στο παραπάνω ερώτημα είναι: σαφώς όχι! Ιστορικά, η ελληνική πολιτεία —ή οποία αποσκοπεί στην ευδαίμονα ζωή των πολιτών της— αποτελεί ένα μικτό πολίτευμα ή πολιτικό σύστημα, μία σύνθεσι στοιχείων της δημοκρατίας […]

Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη μια πόλη (μια χώρα θα λέγαμε σήμερα) είναι ελεύθερη όταν είναι αυτόνομη, αυτόδικη και αυτοτελής. Ας κάνουμε μια σύντομη αναφορά σε κάθε μια απο αυτές τις έννοιες για να κατανοήσουμε σε τι τελικά συνίσταται η ελευθερία μιας χώρας αλλά και να δούμε ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που πρέπει να την […]

H ευδαιμονία αποτελεί επιδίωξη του ανθρώπου σύμφωνα με σχεδόν όλο τον αρχαιοελληνικό στοχασμό. Ενδεικτικά σημειώνουμε την άποψη ενός από τους Προσωκρατικούς, του Δημόκριτου:”Ευδαιμονίη ψυχής έργον, ουκ εν βοσκήμασιν οικεί ουδέ εν χρυσώ· ψυχή οικητήριον δαίμονος” δηλαδή “Η ευδαιμονία είναι έργο, απόκτημα της ψυχής του ανθρώπου, η ευδαιμονία δεν κατοικεί στα κοπάδια ζώων, δεν αγοράζεται με χρυσάφι. Η ψυχή είναι η κατοικία της ευδαιμονίας”.

Λεπτομέρεια από το έργο «Η Σχολή των Αθηνών». Νωπογραφία του Ραφαήλ. Στα αριστερά διακρίνουμε τον Πλάτωνα, δεξιά τον Αριστοτέλη. «Τρία πράγματα κάνουν τη ζωή του δούλου: η δουλειά, η τιμωρία και η τροφή. Το να μην τιμωρούνται και να μην δουλεύουν αλλά να τους παρέχεται τροφή τους κάνει αλαζονικούς∙ αλλά και το να δουλεύουν και […]

Ο μεγάλος αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Πλάτων (427-347 π.Χ.) γύρω στο 374 π.Χ. έγραψε το κορυφαίο έργο του «Πολιτεία» μέσω του οποίου σχεδίασε την εικόνα του ιδανικού πολιτεύματος με επίγνωση τού πόσο δύσκολη είναι η πραγματοποίησή του. Στο έργο αυτό μέσα από την αφήγηση του Σωκράτη αναφέρεται και η συζήτηση που έγινε με θέμα τη φύση […]

Σόλων: “Γνωρίζω, και πόνος είναι μέσα στην ψυχή μου, να βλέπω την πιο αρχαία χώρα της Ιωνίας στη δυστυχία” Ετσι άρχιζε το ποίημά του ο Σόλωνας, το ποίημα με το οποίο έκανε την μεταρρύθμιση στην πατρίδα του την Αθήνα, λέει ο Αριστοτέλης στην Αθηναίων Πολιτεία (5.2). “Γιγνώσκω, και μοι φρενός ένδοθεν άλγεα κείται, πρεσβυτάτην εσορών γαίαν Ιαονίας κλινομένην”. […]

Ο Σόλων (639 – 559 π.Χ.) ήταν σημαντικός Αθηναίος νομοθέτης, φιλόσοφος, ποιητής και ένας από τους επτά σοφούς της αρχαίας Ελλάδας. Ο Σόλων γεννήθηκε στην Αθήνα αλλά η καταγωγή του ήταν απ’ την Ασωπιάδα ( άλλη μία ονομασία της Σαλαμίνας). Πατέρας του ήταν ο Εξεκεστίδης φρόντισε για την εκπαίδευση και ανατροφή του γιού του, και καταγόταν από το γένος των Μεντιδών, όπου ανήκε και ο τελευταίος βασιλιάς της Αθήνας Κόδρος.

Ο Θησέας με τον “Μίτο της Αριάδνης” […. [24.1] μετὰ δὲ τὴν Αἰγέως τελευτὴν μέγα καὶ θαυμαστὸν ἔργον εἰς νοῦν βαλόμενος συνῴκισε τοὺς τὴν Ἀττικὴν κατοικοῦντας εἰς ἓν ἄστυ, καὶ μιᾶς πόλεως ἕνα δῆμον ἀπέφηνε, τέως σποράδας ὄντας καὶ δυσανακλήτους πρὸς τὸ κοινὸν πάντων συμφέρον, ἔστι δ᾽ ὅτε καὶ διαφερομένους ἀλλήλοις καὶ πολεμοῦντας. [24.2] ἐπιὼν […]

“Η συλλογική ευδαιμονία θα επιφέρει αναπόδραστα και την ατομική.αφού το “μέρος” (άτομο) βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση από το “όλον” (πόλις).” Στο έργο του Ηθικά Νικομάχεια ο Αριστοτέλης αναφέρθηκε διεξοδικά στο πιο μεγάλο αγαθό που επιδιώκουν οι άνθρωποι με τις πράξεις τους, δηλαδή στην ευδαιμονία, την οποία όρισε όχι ως ψυχική κατάσταση αλλά ως ενέργεια της […]